In deze natte tijden hebben we wellicht iets aan deze boerenwijsheid: 'Staat de eik voor de es in ’t blad, het zomerweer wordt schoon, niet nat. Tooit de es zich voor de eik, regenstroom wacht weg en dijk.' En nu maar duimen!

 

De Es - familienaam: Fraxinus Exelsior

Tekst deels van internet, deels Nelleke van der Luit
Foto's: Nelleke van der Luit

ALGEMENE INFORMATIE

De es is een inheems soort, een loofboom die van nature in Europa voorkomt.
Het is een snelgroeiende boom die tot 40 meter hoog wordt, maar niet
heel oud wordt.
De mooiste exemplaren worden aangetroffen in laaglandbossen, waar ze
op rijke kleigronden uitstekend gedijen.

GEBRUIK
Het hout wordt gebruikt voor de stelen van handgereedschappen, vloeren
en panelen.

De es is bladverliezend, met oneven geveerd blad, met 7-13 deelblaadjes. De bladeren zijn kruislings tegenoverstaand. De es is in de winter goed te herkennen aan zijn zwarte, dikke knoppen.
Deze boom bloeit voordat hij in blad komt. De vruchten zijn voorzien van "vleugeltjes" wat helpt bij de verspreiding.

OUDE BOMEN IN NEDERLAND
In het Arboretum Trompenburg te Rotterdam staan enkele essen uit 1870.
In de polder Nieuw Bonaventura tussen Strijen en 's-Gravendeel stond tot 2001 een oude es die bijna 180 jaar oud is geworden. In Dwarsgracht (bij Giethoorn) staat de oudste es van Nederland.

DE ES IN VLAARDINGEN
De foto’s van de knoppen en de geknotte es vind u langs het laantje naar de wijnboerderij aan de Zuidbuurtseweg.

Ook een foto van de essen aan de Maassluissedijk, een rijke laanbeplanting.
Net als de wilg kunnen elzen goed geknot worden.

Verder zijn ze verspreid in Vlaardingen te vinden:
Als rijbeplanting langs de Schiedamseweg, Willem de Zwijgerlaan, Wielewaalstraat en Torenvalklaan en verder verspreid in de Babberspolder en de Westwijk.
Een hele mooie in een particuliere tuin, Albertine Agneslaan.
Ook in de Broekpolder zijn boscomplexen met essen aangeplant.
Het is één van de soorten die als blijvende boom daar is ingeplant.

Op de knoppen van de scheuten van het vorig jaar ontstaan prachtige paarse en groene bloemen (trosjes), deze zijn zowel mannelijk als vrouwelijk. Dat betekent dat de boom éénhuizig is.

De Maassluissedijk is in het voorjaar prachtig om te zien. Voorheen stonden hier iepen, maar die kregen de iepziekte en werden ook te hoog en daardoor te gevaarlijk voor deze laan. In de jaren ’50 werden de iepen vervangen door de es.Naast de gewone es heb je o.a. ook de pluimes, met prachtige witte trossen bloemen.
Als iemand weet waar deze staat in Vlaardingen horen wij dit graag.

HIER nog meer interessante informatie over deze boom, de es.