Op vragen die de GroenLinks fractie eerder dit jaar steldde over voor met name fietsers gevaarlijke kruispunten zegde het college toe een onderzoek te laten instellen en daarna met een raadsmemo te komen. Ook worden gesteldde vragen hier beantwoord.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Afdelingsondersteuning Openbare Werken
RAADSMEMO
Aan
De gemeenteraad van Vlaardingen
Portefeuillehouder Van Harten
Datum 2 oktober 2012
Onderwerp: Fietsveiligheid kruispunten Vlaardingen
Geachte leden van de raad,
Op 2 maart 2012 en 5 april 2012 heeft mevrouw H.M.U. Koning van GroenLinks vragen ex artikel 36 Reglement van Orde gesteld over de fietsveiligheid van kruispunten in Vlaardingen. Dit naar aanleiding van het noodlottige ongeval op 6 juli 2011 waarbij een jonge fietser om het leven kwam op de kruising Lepelaarsingel/Dillenburgsingel/Zwanensingel.
De beantwoording van de vragen is door ons vastgesteld op respectievelijk 27 maart 2012 en 8 mei 2012. In de beantwoording van 8 mei 2012 hebben wij aangegeven onderzoek te laten doen naar deelconflicten auto/fiets in de gemeente Vlaardingen, dat wij u hierover middels een raadsmemo zouden informeren. Ook is de beantwoording van de gestelde artikel 36 vragen 1 t/m 4 in deze memo meegenomen.
Deelconflicten
De gestelde artikel 36 vragen richten zich op het gegeven dat de gemeente Vlaardingen op sommige kruispunten deelconflicten toestaat. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan om links- en/of rechtsafslaand gemotoriseerd verkeer dat gelijktijdig groen heeft met parallel rijdende fietsers en/of overstekende voetgangers. In deze situatie gelden overigens de normale verkeersregels waarbij het afslaand verkeer de rechtdoorgaande fietsers/voetgangers voor moet laten gaan.
Wij hechten er aan te benadrukken dat het toepassen van een deelconflict niet gelijk staat aan het creëren van een gevaarlijke verkeerssituatie. Er zijn door het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte (CROW) heldere voorwaarden gesteld die kunnen worden gehanteerd om weloverwogen een deelconflict toe te passen:
bestuurders van de conflicterende richtingen moeten voldoende zicht op elkaar hebben;
de snelheden van de voertuigen mogen niet te groot zijn;
het conflict moet passen in het verwachtingspatroon;
de kruising moet kleinschalig zijn;
afslaand verkeer moet voldoende ruimte hebben om de conflicterende richting voor te laten gaan
zonder het overige verkeer te hinderen;
de intensiteiten van de conflicterende stromen (hoeveelheid verkeer) mogen niet te groot zijn.
De nieuwste richtlijnen zijn erop gericht om in beginsel géén deelconflicten toe te passen in een verkeerslichtenregeling, tenzij onderzoek nut en noodzaak heeft aangetoond. In de Vlaardingse verkeerslichtenregelingen zitten vanuit het verleden deelconflicten. Een deelconflict wordt toegepast om te zorgen dat de kwaliteit van de verkeersafwikkeling niet teveel in het geding komt. Bij het exclusief regelen van alle richtingen (dus geen enkel deelconflict) op een kruising bestaat het gevaar dat de cyclustijd te lang wordt. Naast congestie (filevorming) levert dit ook meer gevaar op door roodlichtnegatie en gaat dit ten koste van de geloofwaardigheid van de verkeersregeling. Daarnaast neemt een kruispunt met deelconflicten vaak minder ruimte in beslag, omdat bij conflictvrije regelingen afslaand verkeer over een aparte rijstrook moet beschikken.
Beantwoording vervolgvragen artikel 36 (5 april 2012), vragen 1 tot en met 4, zoals eerder toegezegd
Vraag 1
Kunt u aangeven op welke locaties in Vlaardingen er op dit moment gevaarlijke situaties voor fietsers bestaan vergelijkbaar met die op de kruising Lepelaarsingel/Dillenburgsingel/Zwanensingel?
Antwoord 1
Wij kunnen aangeven op welke locaties in Vlaardingen er sprake is van een deelconflict, vergelijkbaar met het deelconflict op de kruising Lepelaarsingel/Dillenburgsingel/Zwanensingel (rechtsafslaande auto's en rechtdoorgaande fietsers/voetgangers).
Het betreft de volgende 7 locaties.
Marathonweg - Westlandseweg - Rijksweg A20.
Burgemeester Heusdenslaan - Burgemeester Pruissingel - Westlandseweg.
Burgemeester Pruissingel - Riouwlaan - van der Driftstraat.
Burgemeester Pruissingel - Vondelstraat - Bilitonlaan.
Hoflaan- Oosthavenkade - Schiedamseweg - Oude Havenbrug.
Westlandseweg - Julianasingel - Oprit plein 1940.
Holysingel - Burgemeester Verkadesingel - Burgemeester Heusdenslaan - Rijksweg A20.
Vraag 2
Als u op de hoogte bent van deze gevaarlijke situaties, bent u van plan daaraan iets te gaan doen en zo ja: wat en op welke termijn?
Antwoord 2
Binnen de mogelijkheden die zich per situatie voordoen, spannen wij ons in om deze deelconflicten zo veel mogelijk te voorkomen. Bij het beheer en onderhoud van de verkeerslichten zal prioriteit gegeven worden aan de genoemde kruisingen met deelconflicten.
Vraag 3
Zo niet: kunt u dan per kruising (bedoeld in vraag 1) nauwkeurig aangeven welke concrete afwegingen u weerhouden van het nemen van dusdanige maatregelen, dat de deelconflicten worden opgeheven?
Antwoord 3
Zie antwoord op vraag 2.
Vraag 4
Kunt u ons toezeggen om, ter verhoging van de fietsveiligheid, de aanleg van meer opstelstroken voor fietsers te overwegen? Zo nee, wat zijn de bezwaren? (Graag per locatie aangeven).
Antwoord 4
Op het aangegeven kruispunt Lepelaarsingel - Dillenburgsingel- Zwanensingel bevinden zich geen opstelstroken voor fietsers: de fietspaden liggen gescheiden van de rijbaan.
Opstelstroken worden toegepast op locaties waar zich gemengd verkeer bevindt (fietsers tussen het autoverkeer) om fietsers meer veiligheid te bieden wanneer het verkeerslicht op groen gaat.
In de genoemde Nota Verkeerslichten zal in het gedeelte 'ontwerpstrategie' worden ingegaan op de positie van fietsers op met verkeerslichten geregelde kruispunten. Zo zal het uitgangspunt zijn dat op kruisingen met verkeerslichten de fietsers fietspaden ter beschikking hebben of anders aparte opstelvakken.
Second opinion
Met betrekking tot het deelconflict op de kruising Lepelaarsingel- Dillenburgsingel- Zwanensingel hebben wij aan DTV Consultants een second opinion gevraagd (zie bijlage). Geconcludeerd wordt dat het deelconflict over het algemeen goed is uitgevoerd en een veilig deelconflict is. DTV doet wel drie aanbevelingen ter verbetering van de verkeerssituatie.
Het onderzoek van DTV Consultants is besproken met de vader van het slachtoffer. In dat gesprek stelde hij het meeverlengen aan de orde. In de betreffende situatie is er sprake van een meeverlengsituatie. In een meeverlengsituatie kan voor het auto- of fietsverkeer extra groen gegeven worden (als andere richtingen rustig/stil zijn) voor verkeer dat nog richting het kruispunt komt In deze situatie blijft het groen voor respectievelijk de fietsers of auto's (waar het deelconflict zit) ook op groen staan (= meeverlengen). Auto's en fietsers rijden zo comfortabel door, maar kunnen elkaar alsnog (plotseling) tegen komen in het deelconflict In het politierapport staat dit ook als mogelijkheid genoemd waardoor het ongeval heeft kunnen gebeuren. Het onderzoek van DTV Consultants had geen betrekking op een meeverlengsituatie. Daarna is een vervolgonderzoek uitgevoerd.
De beide onderzoeken hebben geleid tot het nemen van de volgende maatregelen bij het deelconflict op de kruising Lepelaarsingel-Dillenburgsingel-Zwanensingel:
• het vergroten van de voorstart op (rechtsafslaande) auto's van 4 naar 8 seconden voor
(rechtdoorgaande) fietsers;
• de aanvraag lus die de meeverlenging in gang zette is uitgezet;
• de maximale meeverlengtijd voor fietsers is op 0 seconden gezet
Met deze maatregelen wordt het deelconflict tot een minimum beperkt Deze aanpassingen zijn inmiddels op straat gerealiseerd. Autoverkeer krijgt nu groen op het moment dat fietsers al geel hebben.
Hoogachtend,
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Vlaardingen
De secretaris, de burgemeester
ir. C. Kruyt mr. T.P.J. Bruinsma