GroenLinks Vlaardingen boog zich wat dieper over de uitslag van de gemeentelijke duurzaamheidsindex, die als uitdagende ondertitel heeft: "Uw kompas op weg naar een duurzame gemeente". Onderstaande notitie van Jan Robberegt en Kees Clement is het resultaat. Voor GroenLinks is het zeker een kompas en er zijn prima kansen om een aantal zaken keihard aan te gaan pakken.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
VLAARDINGEN EN DE GEMEENTELIJKE DUURZAAMHEIDSINDEX
Op 20 januari verscheen in Trouw een artikel over de zojuist verschenen Gemeentelijke duurzaamheidsindex 2014. Alle 408 gemeenten werden getoetst en daaruit kwam een ranglijst waar Vlaardingen bij de 10 laagst scorenden te horen. In ‘goed gezelschap’ van bijvoorbeeld Schiedam en Rotterdam die nog lager scoorden. Het bericht werd direct opgepakt door Vlaardingen24, dat onder de kop “Vlaardingen geen duurzame gemeente” concludeerde dat nog maar enkele jaren geleden Vlaardingen de groenste gemeente van Nederland, ja zelfs van Europa was, maar dat nu de zaken er blijkbaar anders voor stonden omdat Vlaardingen inmiddels tot de tien minst duurzame gemeenten van Nederland behoorde.
Het is niet leuk zoiets te lezen als je je als GroenLinks inzet voor een duurzame stad en vindt dat er de afgelopen jaren op het gebied van duurzaamheid vooruitgang is geboekt.
Wat kunnen we nu uit bovengenoemde conclusies opmaken?
Groen en Duurzaam zijn niet synoniem
Op de eerste plaats wordt door Vlaardingen24 de inmiddels klassieke ‘fout’ gemaakt ‘groen’ en ‘duurzaamheid’ synoniem aan elkaar te stellen. Het is natuurlijk niet zo dat we nu ineens een veel minder groene stad zijn dan een aantal jaren geleden. In de Gemeentelijke duurzaamheidsindex wordt (terecht) de brede definitie van duurzaamheid gebruikt zoals wij die ook hanteren in ons verkiezingsprogramma*). Op basis van 16 indicatoren wordt een overall-indexcijfer berekend. En dat laatste cijfer bepaalt dan je plek op de ranglijst.
Wat Vlaardingen kan leren
Gemeenten worden dus op 16 punten met elkaar vergeleken. Dat levert veel bruikbare informatie op. Omdat wij die brede duurzaamheidsopvatting van het onderzoek delen kunnen wij uit dit onderzoek dus prima leren welke duurzaamheidsslagen wij als Vlaardingen en als GroenLinks nog kunnen maken. Uiteraard voor zover dat kan: wij zijn geen plattelandsgemeente en hebben weliswaar een fantastische Broekpolder maar geen nog fantastischer Oostvaardersplassen naast de deur; wel chemische industrie.
De 16 indicatoren gaan over de volgende zaken:
01. Minima:Het percentage personen met een inkomen lager
dan 105% van het sociaal minimum. 02. Onderwijs: Percentage voortijdige schoolverlaters. 03. Sociale Zekerheid: Aantal uitkeringen per 1000 inwoners. 04. Gendergelijkheid: Percentage arbeidsparticipatie van vrouwen. 05. Gezondheid: Percentage volwassenen en kinderen met overgewicht. 06. Sport:
Sportdeelname in percentage van de bevolking van
6 tot 79 jaar. 07. Burgerparticipatie: Opkomstpercentage gemeenteraadsverkiezingen. 08. Veiligheid: Aantal misdrijven per 1000 inwoners. 09. Water: Biologische kwaliteit oppervlaktewater. 10. Lucht: Gewogen jaargemiddelde concentratie NO2 en PM10. 11. Natuur: Natuurkwaliteit van land en wateroppervlakten. 12. Energieverbruik:
Gemiddeld huishoudelijk gebruik van elektriciteit en gas
per inwoner per jaar. 13. Hernieuwbare
energie: Productie van hernieuwbare energie.
14. Consumptie: Niet hergebruikt huishoudelijk afval. 15. Jeugdwerkloosheid:
Percentage niet werkende werkzoekende jongeren van
16-22 jaar. 16. Financiële
weerbaarheid: Verhouding eigen vermogen/vreemd vermogen,
gecombineerd met het gemiddelde OZB tarief.
Welke punten scoren laag
Waar scoren wij nu echt laag en zijn er (weliswaar soms beperkte) mogelijkheden voor de gemeente om daar beleid op te voeren?
Uiteraard is een gedetailleerde analyse nodig, maar met het programma en de behaalde scores in de hand zijn in elk geval op de volgende beleidsterreinen van GroenLinks Vlaardingen acties te verwachten:
score 3,4 (landelijke score ligt tussen 1 en 8,8,
gemiddeld 4,1) Gezondheid: score 2,3 (landelijk tussen de 1 en de 4,3, gemiddeld 3) Water: score 1 (landelijk tussen de 1 en de 7, gemiddeld 3,6) Lucht: score 3,1 (landelijk tussen de 2,6 en 10, gemiddeld 5,4) Natuur: score 3,7 (landelijk tussen 1,7 en 10, gemiddeld 5,5) Hernieuwbare energie: score 1 (landelijk tussen de 1 en 10, gemiddeld 2) Consumptie: score 1 (landelijk tussen de 1 en de 10, gemiddeld 4,5) Financiële weerbaarheid: score 2 (landelijk tussen 1 en 9,4, gemiddeld 3,4)
Wat GroenLinks keihard aan wil pakken
Als gezegd, soms zijn er voor gemeenten maar beperkte mogelijkheden om beleid te voeren. Maar wat GroenLinks betreft worden de volgende speerpunten de volgende periode keihard aangepakt:
- Samen met het onderwijsveld gerichte acties om vroegtijdig schoolverlating
tegen te gaan. - Keihard doorgaan met de acties die al zijn ingezet om overgewicht te voorkomen.
- Vooral door acties op het gebied van verkeer alles op alles zetten om de
hoeveelheid fijn stof drastisch te verminderen. - Doorgaan met het beleid om de Boekpolder, de groene parel van Vlaardingen,
groen gebleven vooral dankzij acties van GroenLinks in het verleden groen
te houden en ook de hoeveelheid bomen en groen in de stad te laten toenemen. - Hernieuwbare energie nog veel effectiever aanpakken dan thans gebeurt
- Effectieve acties om de hoeveelheid niet hergebruikt afval verder terug te dringen
- De financiële weerbaarheid vergroten.
Met het gemeentelijk Programma Duurzaamheid, dat overigens veel minder factoren bevat dan in de brede index die nu is gepresenteerd, worden flink wat doelen nagestreefd en ook concrete acties neergezet om de (beperkte) duurzaamheid van de stad te verbeteren.
De cijfers tonen aan dat een duurzaamheidsbeleid zoals GroenLinks dat voorstaat (ook in haar verkiezingsprogramma) hard nodig is.
Voor wie zelf met de onderzoeksgegevens aan de slag wil, zie www.gdindex.nl.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
*) Uit ons verkiezingsprogramma:
“Breed gedefinieerd betekent duurzaamheid:
- houdbaar, niet eindig maar circulair en evenwichtig, (waar van toepassing) wereldbreed bezien,
- toekomstvast (“volhoudbaar”, bestendig) en degelijk,
- maatschappelijk verantwoord (dus inclusief, verbindend),
- niet ten koste van anderen, elders of in de toekomst,
- vooral ook de lange termijn opbrengst is relevant.
Dit begrip moet handen en voeten krijgen in de lokale situatie in Vlaardingen.”