Voorzitter, collega raadsleden en burgers van Vlaardingen,
Het heeft even mogen duren voordat wij weer in ons eigen stadhuis konden vergaderen. Vorig jaar zaten we nog in de Stadsgehoorzaal, verspreid in de zaal. En hoewel fysiek samenkomen na een tijd digitaal vergaderen prettig was, was het ook een beetje vreemd, zo door de zaal heen en zonder publiek. Het voelt dus fijn om hier weer te zijn: in ons eigen stadhuis, waar de lokale democratie thuishoort.
Want digitaal vergaderen blijft een goede noodoplossing, maar er gaat toch niets boven een real-live gesprek en het werkelijke debat te kunnen voeren. Vanavond hebben wij het over de jaarstukken van 2020, de 1e voortgangsrapportage en de Kadernota 2021. Dat betekent dat wij financieel terug gaan kijken, maar óók vooruit. Maar voordat ik daarmee begin, wil ik graag starten met een terugblik op het afgelopen jaar.
Inmiddels worden we ook in Vlaardingen al 17 maanden geteisterd door het coronavirus. Dat heeft zijn weerslag op het gewone leven, het werk, de samenleving, maar ook zeker op ons politieke werk. Het was dan ook niet altijd makkelijk om goed ons controlerende, kaderstellende en volksvertegenwoordigende werk te blijven doen. Het is een groot compliment waard hoe we dat als gemeenteraad samen, maar ook met het college, de griffie en ook de voorzitter, hebben gedaan de afgelopen tijd.
Maar ook moeten er wat ons betreft complimenten zijn voor de ambtelijke organisatie. Het thuiswerken heeft veel van hen gevraagd. Ook wij als gemeenteraad hebben veel van hen gevraagd. En u weet, in de politiek is het belangrijk om te controleren, en aan de kaak te stellen wat er niet goed gaat, zodat er iets aan gedaan kan worden. Waar het fout gaat, fout dreigt te gaan, of we onze twijfels hebben zijn we kritisch en scherp. En dat moet. En, waar het goed is gegaan en we tevreden mogen zijn, omdat onder moeilijke omstandigheden het werk goed is geleverd, mogen we dat óók zeggen. Wij zijn niet gewend om complimenten te geven. Zeker niet als het gaat om dienstverlening die als vanzelfsprekend wordt beschouwd. Daarom dien ik graag de motie in waarin wij als gemeenteraad onze waardering uitspreken aan alle medewerkers van de gemeente Vlaardingen voor hun buitengewone inspanningen onder moeilijke omstandigheden in de afgelopen tijd. Dank!
Complimenten zijn ook voor mijn collega’s op zijn plaats. De afgelopen maanden hebben wij met de Vertrouwenscommissie gezocht naar een nieuwe burgemeester. Ik ben heel erg blij met het eindresultaat en onze nieuwe burgemeester Bert Wijbenga, die in september geïnstalleerd wordt. Maar ook de weg er naar toe was bijzonder plezierig en productief. We hebben met de collega’s een mooi proces doorlopen. We zijn als raad écht samen opgetrokken en dat was heel waardevol. Ik hoop dat we dat de laatste maanden na het reces op deze wijze kunnen blijven doen: elkaar op relatie blijven vinden, waar we misschien op inhoud het niet altijd met elkaar eens zullen zijn. Het ging hier in de raad regelmatig over verhoudingen, maar de afgelopen periode heeft laten zien hoe goed en productief die verhoudingen kunnen zijn, en hoe ver ons dat dan brengt.
Dan nu, de financiële stukken:
De jaarstukken 2020
Wij waren verrast om het afgelopen jaar de zorgelijke min in een fraaie plus te zien veranderen. [Maar ook daar is Vlaardingen niet uniek in. Hoewel we dat soms misschien wel denken.] De jaarstukken laten een positief financieel resultaat van 6,5 miljoen zien. Is dat nu goed of slecht nieuws?
Allereerst de verklaring. De coronacrisis, het preventief toezicht van de provincie maar ook de mindset van de ambtelijke organisatie heeft een rol gespeeld in de financiële ontwikkeling.
Wij hebben twee zorgen bij de financiële ‘verbetering’. Corona leidt waarschijnlijk ook tot uitgestelde bestedingen: bijvoorbeeld in het sociaal domein. Daar is de plus mogelijk bedrieglijk.
Tegelijkertijd hebben we zorgen over de verandering van mindset, Die heeft in heel veel opzichten positieve effecten, daar is de GroenLinks fractie van overtuigd. Maar wij hebben wel onze zorgen of de verandering in de mindset niet inhoudt dat er eigenlijk niets meer gedaan wordt. Dreigt niet de verschraling? Doen we stad en gemeenschap dan niet tekort? Het antwoord op die vragen zal in de toekomst moeten blijken en dat antwoord kunnen wij zelf ook geven. GroenLinks is trots op de plus die we hebben bereikt, én heeft zorgen over verschraling en gebrek aan investeringen in de stad. Die balans moeten we heel goed in de gaten houden: niet alleen de financiële balans, maar ook de balans in de stad.
Met de toezegging van wethouder Bikkers dat het college de gemeenschappelijke regelingen gaat aansporen om de financiële rapportages over een eerder boekjaar op te leveren in verband met het opstellen van de jaarrekening voor de gemeente Vlaardingen, zijn wij blij.
Voortgangsrapportage
De eerste voortgangsrapportage laat een negatief beeld zien. Maar wat is de waarde van de eerste voortgangsrapportage zonder het effect van de meicirculaire op te nemen? Deze laatste laat namelijk een veel rooskleuriger beeld zien. En dat is nu niet verwerkt in de eerste voortgangsrapportage, maar die effecten zullen we pas in de tweede voortgangsrapportage zien. Wat GroenLinks betreft is het van belang dat de conservatieve neigingen bij financiën niet doorslaan. Rijk rekenen doen we niet, maar arm rekenen hoeft ook niet. Dan verliezen we de balans in de stad uit het oog.
Kadernota 2021
Als we kijken naar de toekomst, en dan in het bijzonder deze kadernota voor 2022 en verder, dan wordt daar normaal gesproken in aangegeven welke beleidsmatige en financiële keuzes er worden gemaakt voor het aankomende jaar. Er zitten twee componenten in: in meerjarenperspectief heeft 2022 een min en daarna een plus. Dat is gebaseerd op basis van een herstelplan en bezuinigingsronde. Voor 2022 is er geen verrassing, voor 2023 en verder wel, maar hebben we een positief saldo. De algemene reserve is nu met 20 miljoen gevuld. Dat betekent wat ons betreft dat de vraag nu op tafel ligt in hoeverre we de buffer nog verder willen vergroten, terwijl dat betekent dat de stad verpietert? Wat hebben we aan nog hoge buffers als de stad onder water staat en de binnenstad leegloopt? Ook hier pleiten wij dus voor balans in de stad en niet alleen balans op de begroting.
Wat GroenLinks betreft is het helder: de balans in de stad is de kern, financiële balans is de randvoorwaarde. Dat moeten we nooit omdraaien!
Wij vinden dat leefbaarheid en leefkwaliteit centraal blijven staan. Dat is het uitgangspunt. Het overeind houden van vitale voorzieningen in de stad, zoals de culturele instellingen die hard getroffen zijn door de corona crisis, maar ook de kwaliteit van de buitenruimte, het groen en de sociale voorzieningen: dat is waar het om gaat.
Wij zijn blij met het initiatief van ONS.Vlaardingen om te bekijken wat er mogelijk is als het gaat om de viering van 750 jaar stadsrechten. GroenLinks zoekt graag naar manieren om verder in onze stad te investeren en zo de balans in de stad te borgen.
Na deze vergadering gaan we het reces in en na de zomer beginnen we aan de laatste maanden van deze raadsperiode. Financieel en politiek gezien was het niet een makkelijke periode, maar GroenLinks is blij dat wij ondanks de tegenwind en alle beperkingen hebben bijgedragen aan de bestuurlijke stabiliteit van onze stad. Vanzelfsprekend hopen wij het GroenLinks geluid na maart 2022 nog krachtiger te kunnen laten horen!
