Gisteravond, donderdag 12 mei 2022, is de gemeenteraad van Vlaardingen in grote meerderheid akkoord gegaan met een forse investering in de Broekpolder. De gemeente stelt 1.5 miljoen beschikbaar voor bodem- en natuurverbetering. Dit bedrag wordt mede door de provincie Zuid-Holland aangevuld tot ongeveer 6 miljoen. Een fors bedrag. De hele operatie biedt kansen, maar er zijn ook terechte zorgen. In zijn bijdrage probeerde Neill Voorburg deze complexe situatie uit te leggen. Voor geïnteresseerden en aficionado’s hieronder zijn uitgesproken bijdrage.

_________________________________________________________________

Voorzitter,

De Broekpolder is het groene hart van Vlaardingen. De reacties uit de stad en de hoeveelheid mensen die hier vanavond aanwezig zijn laat dit feit onmiskenbaar zien. Vlaardingers zijn bezorgd over ‘hun’ Broekpolder. Ik snap deze zorgen heel goed, immers toen er in 2019 meer bekend werd over de sanering heeft GroenLinks daar direct actie op ondernomen. Het kon en kan natuurlijk niet dat er een grote kaalslag in de Broekpolder plaatsvindt. Naar aanleiding van een voorstel vanuit GroenLinks heeft de gemeenteraad zich destijds unaniem geschaard achter een groene Broekpolder, die groen blijft, waar sanering genuanceerd en gefaseerd wordt uitgevoerd en waar woningbouw uitgesloten is. Dit staat nog steeds overeind.

Voorzitter, het is volgens mij een taak van de politiek om duidelijkheid te geven en op basis van de feiten haar standpunt te bepalen en deze uit te leggen aan de inwoners van Vlaardingen. En dat zal ik hier trachten te doen met een bijdrage in drie delen.

  1. Wat gaat er precies gebeuren?
  2. Wat gebeurt er als we niks doen?
  3. En wat de Broekpolder zou kunnen worden?

Wat gaat er precies gebeuren?
De bodem in de Broekpolder bestaat voor een deel uit verontreinigd slib uit de Rotterdamse havens. Hierdoor is de bodem verontreinigd, onder andere met drins, dit zijn pesticiden (zoals onkruidverdelgers). Daar heb je als bezoeker van de Broekpolder geen last van, maar de bodem- en waterkwaliteit in een gedeelte van de Broekpolder zijn van een ecologisch lage kwaliteit. Hierdoor ligt er een verplichting om de bodem te saneren. Dit wordt gedaan door het aanbrengen van nieuwe grond, dit heeft als voordeel dat de bodem hierdoor rijker wordt in voedingsstoffen en zuurstof, wat de groei gaat verbeteren. De sanering wordt uitgesmeerd over een langere periode zodat het in kleine gefaseerde stapjes kan met directe herplant. Hierdoor blijft zowel de kaalslag als het vrachtverkeer dat met de werkzaamheden gemoeid gaat beperkt.

Voorzitter, De Broekpolder is ongeveer 450 hectare groot, hiervan wordt 70 hectare gesaneerd, te weten het Masamuda en hondenlosloopgebied. Van deze oppervlakte bestaat 12 hectare uit bos waarvan 9 hectare in slechte conditie is. Dat dit bos in slechte staat is komt mede omdat het destijds simpelweg als productiebos bos is aangeplant, dus eenzijdig en erg dicht op elkaar in rechte lijnen. Hierdoor is de diversiteit laag en de groei van een goede kroon minimaal. Dit type bos is kwetsbaar en gevoelig voor ziekten als iepenbloedziekte en essentaksterfte (wat serieuze problemen zijn in grote delen van de Broekpolder) en tevens zwakker tijdens storm. Daarbovenop komt dat de groei achterblijft dankzij de pesticiden in de bodem. De rest van het gebied, zo’n 80%, bestaat voornamelijk uit grassen en bramenstruiken.

Wat gebeurt er als we niks doen?
Nou voorzitter, dan gebeurt er niks. De ecologische risico’s zullen gelijk blijven, met weinig tot geen negatieve gevolgen voor bezoekers. De bospercelen die slecht zijn zullen slecht blijven en op termijn verder achteruit gaan. Onderhoud en verbetering van de bospercelen gaat niet omdat bij elke ingreep in de bodem deze eerst gesaneerd moet worden. Zelfs bij de aanplant van individuele bomen. Dit is kostbaar en de reden dat er de afgelopen jaren weinig tot niets aan deze percelen gedaan is. Wel zal de gemeente moeten gaan sparen om de sanering op termijn alsnog uit te voeren, deze is immers wettelijk verplicht. Wat mij grote zorgen baart is dat we tegen die tijd, zeg over tien jaar, geen geld opzij hebben gezet voor natuurverbetering (zoals nu het geval is), maar alleen voor het saneren. Dan is het risico op een kaalslag en slecht herstel zeer groot. Dan krijgen we wel het scenario waar al de mensen hier en in de rest van de stad bang voor zijn.

Wat kan de Broekpolder worden?
Wanneer we hier tegelijkertijd met de sanering, een divers inheems bos aanplanten met ecologische principes als uitgangspunt (in plaats van productie) kan er iets veel waardevollers ontstaan dan nu het geval is. Denk aan ecologische bosranden, de plek met de meeste biodiversiteit in een bos. Hoogteverschil in het landschap, dit vergroot het oppervlak en biedt ook beschutting voor dieren en variatie in beplanting. Maar denk ook aan de aanleg van een natuurlijke kreek (in plaats van de rechte afwateringslootjes voor het productiebos), met oevers waar dieren in en uit kunnen klimmen. Zo komt er een nieuw habitat voor insecten, amfibieën en vogels. Deze kreek zou bijvoorbeeld aan kunnen sluiten op het kreekje dat bij de sanering van 10 jaar geleden is aangelegd langs het klauterwoud. De ruigte is ook een voorbeeld van een voorheen arm gebied dat na een sanering is geworden tot een van de meest waardevolle stukken Broekpolder.

De mogelijkheden zijn echt groot en met de investering van 6 miljoen kan er veel moois gerealiseerd worden.

Afsluitend
Voorzitter, het is al met al een complexe zaak. Er liggen zeker risico’s op de loer zoals de kwaliteit van de nieuw aan te brengen grond. Maar ook enorme kansen, mitst goed uitgevoerd. Daarnaast wordt de Broekpolder met een grote investering in de natuur, niet alleen diverser en schoner voor de lange termijn, maar wordt woningbouw alleen maar minder waarschijnlijk.

Laat er geen misverstand over bestaan: GroenLinks is en blijft voorvechter van een groene Broekpolder. Sterker nog: we willen de natuurwaarde flink verhogen. Hierin staan we niet alleen: de Federatie Broekpolder zet zich al ruim 15 jaar, met hart en ziel, succesvol in voor een groene Broekpolder. Met het aannemen van het voorstel ondersteunen we ook de federatie. De meeste partijen in deze raad zeggen groen te zijn. Dan is nu het moment dit te bewijzen en er geld voor uit te trekken. Put your money where your mouth is.

Neill Voorburg - 12 mei 2022

_________________________________________

N.b.
Het voorstel van de gemeente om 1.5 miljoen beschikbaar te stellen is met 28 stemmen voor en 3 tegen aangenomen. Alleen Fractie Boers/Heel de Stad, AOV en Stadsbelangen stemden tegen.
Tevens is er bij het stuk een motie van de SP aangenomen die het stadsbestuur aanspoort om de kosten te verhalen bij het havenbedrijf Rotterdam, zij zijn immers verantwoordelijk voor de vervuiling. Eerst wordt er juridisch gekeken of dit haalbaar is. Wanneer dit niet het geval is wordt er een moreel appel gedaan.
De wethouder heeft daarnaast de toezegging aan de PvdA gedaan om bij de overheid na te gaan of de Broekpolder als ‘groene long’ te bestempelen.

Voor meer informatie kunt u uiteraard terecht bij Neill Voorburg.